Met het mooie weer gonst het opnieuw van de bedrijvigheid in de tuin. Wist u dat België liefst 370 verschillende soorten honing-en wilde bijen telt? En die grote diversiteit is cruciaal voor ons ecosysteem (bijen zijn dus niet alleen nuttig voor hun honing!). Waarom zijn bijen eigenlijk zo belangrijk?
Zodra het warmer wordt, brengen bijen stuifmeel van de ene bloem naar de andere. Als u ze even in het oog houdt, wordt al snel duidelijk dat ze de essentiële rol van bestuivers vervullen in onze voedselketen. Zo kan een kolonie van 50.000 bijen jaarlijks meer dan vier miljard bloemen van stuifmeel voorzien.
Dat natuurlijke proces wordt de bestuiving genoemd en is cruciaal voor de voortplanting van bijna 90% van de wilde bloemen op onze planeet. Als u bovendien weet dat bijen aan de basis liggen van bijna een derde van onze voedselvoorziening, dan begrijpt u wel hoe belangrijk het is om ze te beschermen. In België zet het FAVV zich hiervoor in. Hoe we dat doen? Door de gezondheid van onze bijenkorven en onmisbare bijen te monitoren.
De rol van de bijen in de praktijk
Bijen werken aan het behoud van onze biodiversiteit en aan de ontwikkeling van onze economie. Net als vogels, vlinders en heel wat insecten staan ze mee in voor het natuurlijke evenwicht in ons land.
Zo spelen ze onder meer een rol:
- in de landbouw: een groot deel van de planten en gewassen is immers afhankelijk van de bijen voor hun bestuiving;
- voor de rechtstreekse productie van natuurlijke voedingsmiddelen, zoals honing, propolis, koninginnengelei;
- als barometer van de kwaliteit van de natuur: bepaalde soorten kunnen aangeven hoe het gesteld is met het milieu.
Het gaat beter met onze bijen
20 mei is door de UNESCO uitgeroepen tot Wereldbijendag. Dat zegt meteen hoe belangrijk ze zijn! Vandaag vormt menselijke activiteit immers de grootste bedreiging voor de bijen. In bepaalde regio’s in Noord-Europa is het aantal bijen fors gedaald. In België mogen we echter trots zijn: de acties van de afgelopen jaren werpen hun vruchten af. Het hoge sterftecijfer dat we in 2012 zagen, ligt duidelijk achter ons. Gelukkig maar! Het FAVV draagt hiertoe bij door middel van een zorgvuldig uitgewerkt controleprogramma dat samen met de imkers word toegepast om de gezondheid van de bijen te beschermen.
De gezondheid van de bijen
Dat is een van de minder bekende activiteiten van het FAVV. Samen met organisaties als Sciensano ontfermen we ons over de bijenkorven om bepaalde ziektes te voorkomen. Bovendien ondersteunt het FAVV ook de imkers in hun dagelijkse activiteiten. Trouwens: 97,5% van de imkers zijn amateurs …het is een echte passie!
Tijdens de gezondheidscrisis hebben nog meer bijenliefhebbers hun roeping gevonden.
Het aantal inschrijvingen bij het FAVV is fors toegenomen. Sinds het begin van het jaar hebben meer dan 770 bijenhouders zich aangemeld.
Deze registratie is trouwens verplicht. Zo kunnen we uitbraken van ziekten opsporen en de imkers op de hoogte brengen. De medewerkers van het FAVV wijden zich aan het onderzoeken van bijenkorven, het nemen van monsters van de honing en de honingraat en het genezen van zieke kolonies.
Ook u kunt trouwens iets doen voor de bijen!
We kunnen elk op ons eigen niveau bijdragen aan de bescherming van de bijen , want we hoeven heus geen imker te zijn om onze tuin bijvriendelijker te maken:
Zaai een bloemenweide in plaats van gras: dat ziet er niet alleen prachtig uit, maar bovendien trakteert u de bijen op een heerlijk buffet;
Plant bijvriendelijke struiken (die nectar en stuifmeel produceren), zoals kornoelje en meidoorn, dat kan trouwens net zo goed op uw balkon;
Zet schaaltjes water met keitjes in om de bijen de kans te geven te drinken zonder te verdrinken (ook de vogels zullen u dankbaar zijn).
Honing: een zeldzaam en kostbaar goed
Dat we zoveel van onze bijen houden, komt uiteraard ook door hun lekkere honing: een natuurlijk product gemaakt van bloemennectar. Er bestaan verschillende soorten honing. We kunnen ze indelen op basis van:
- oorsprong: bloemenhoning, nectarhoning, honingdauwhoning;
- productiemethode: raathoning, honing met stukjes raat, gefilterde honing, gecentrifugeerde honing.
Kwaliteitshoning in België: uitleg
We laten niets aan het toeval over! Om uw voedselveiligheid te garanderen wordt er dus op alle niveaus toezicht gehouden:
- Zelfcontrole: een aantal maatregelen die door de bijenhouders worden genomen om te zorgen dat de producten voldoen aan de normen voor voedselveiligheid.
- Traceerbaarheid: in België moet elke honingproducent worden geïdentificeerd en strenge systemen en procedures naleven die op het etiket worden vermeld (oorsprong, mengsels, aantal bijenkorven of oogsten).
- Monsters: het FAVV neemt bijenteeltproducten op in zijn programma en analyseert jaarlijks enkele honderden monsters om de mogelijke aanwezigheid van medicijnresten, zware metalen of andere schadelijke stoffen op te sporen.
Deze maatregelen zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat de honing die u consumeert van de best mogelijke kwaliteit is. Of je de honing nu bij de supermarkt of rechtstreeks bij de lokale imker haalt, vergeet het etiket niet te controleren de volgende keer dat u Belgische honing aankoopt. Zo weet u alles over de honing die u degusteert! Vandaag telt België meer dan 8000 imkers. U hebt dus een ruime keuze om met volle teugen te genieten van de lekkerste honing!